همه چیز درباره سگ سرابی [تربیت و نگهداری، تغذیه و بیماری]

سگ سرابی یا ماستیف ایرانی یکی از قدیمی‌ترینو قوی‌ترین نژادهای سگ بومی در ایران محسوب می‌شود و به دلیل قدرت زیاد، قدمت و فیزیک سالمی ‌که دارد بسیار مشهور و محبوب است.

اطلاعات دقیقی درمورد پیدایش اولین گونه از این سگ ها موجود نیست ولی با تحقیق و بررسی باستان شناسان بر روی کتیبه ها و به گفته مردمان بومی، منشا پیدایش این نژاد از سگ ها را به شهر سراب در آذربایجان شرقی و در دوران هخامنشیان نسبت می دهند. شهری در ناحیه سرد و خشک ایران که به دلیل بارش زیاد باران و خاک حاصلخیز، کشاورزی ودامپروری در این شهر رونق فراوان داشت به همین علت مردم این شهر برای حفاظت از زمین های کشاورزی و همچنین دام های خود از سگ ها استفاده می کردند که این سگ ها هم اکنون به عنوان سگ های سرابی معروف هستند.

در ادامه اطلاعات کامل تری در مورد سگ سرابی عنوان کرده ایم اگر می خواهید در مورد این نژاد سگ بیشتر بدانید این مقاله را حتما مطالعه کنید.

مشخصات نژاد سگ سرابی اصیل

یکی از دلایل عمده محبوبیت و برتری سگ سرابی در ایران، قدرت جسمانی بالا و جسارت و شجاعت آن است. این نژاد از سگ، آرام، کنترل شده، مستقل، قدرتمند و محافظ می باشد و قرن هاست که توسط چوپانان محلی برای محافظت از گله‌های گوسفند و بز در مقابل خرس، گرگ، شغال و سایر شکارچیان محلی مورد استفاده قرار می گرفته است و در مواجه با هر تهدیدی بسیار شجاع و بی باک بوده و بی پروا به گرگ، گراز، خرس و موجودات بزرگتر از خود حمله می‌کند. سگهای سرابی تربیت پذیر و کاملاً مطیع صاحبان خود هستند، با افراد خانواده مهربان و صمیمی می باشند ولی با مشاهده غریبه یا خطر به شدت تهاجمی می گردند.

رفتار این سگها با کودکان مهربانانه، ملایم و با حوصله است، دوست و همبازی خوبی برای کودکان می‌باشند و هرگز با آنها بدرفتاری نخواهند کرد حتی اگر مورد آزار قرار بگیرند، از آنها تا پای مرگ حمایت و دفاع می‌کنند. بسیار علاقه دارند تا صاحبانشان را خوشحال کنند و به خاطر هوش بالای خود این کار را به خوبی انجام می‌دهند. این نژاد به خاطر مطیع بودن و داشتن هوش سرشار به راحتی مستعد آموزش بوده و فرامین را به سرعت یاد می‌گیرند و همچنین چندان نیاز به تکرار مکررات و موارد تکراری ندارند. برای اینکه خوی جنگویی آنها نسبت به سگهای دیگر از بین برود، نیاز است تادر سنین پایین آنها را اجتماعی تر بار آورد. این سگها همچنین دیده بان و نگهبانانی خوب بوده و از محل تحت حفظتشان به خوبی مراقبت می‌کنند.

انواع سگ سرابی

به طور کلی سرابی ها را می شود براساس ظاهرشان به دو گونه مو کوتاه و موبلند تقسیم کرد. البته یک گونه دیگر از سگ های سرابی هم وجود دارند که «سرابی سیاه» نامیده می شود که این گونه هم کمیاب تر و در عین حال از همه پرطرفدارتر و گرانقیمت تر است. مو بلندها روی سر و به خصوص اطراف گردنشان پرموتر هستند.

معمولا به رنگ زرد همراه با پوزه و گوش های سیاه مشاهده میشود. در بعضی از موارد رنگهای سیاه و طوسی و سفید و سفید همراه با لکه های زرد رنگ می بینیم. نکته قابل توجه که در رنگهای آنها دیده میشود این است که حتی در رنگ مشکی یا سفید باید هاله ای از رنگ زرد در سگ وجود داشته باشد. 

 در بعضی از رنگهای نادر دیگر سگ به رنگ زرد یا طوسی هستند ولی سر و پوزه و گوشهای سگ به رنگه سفید است. دارای پاهای بزرگ قوی و محکم میباشد. در سگهای پرمو پاهای انها دارای موی زیادی است و راه رفتن روی برف و یخ را برای آنها آسان می سازد، در سگهای کم مو انها دارای پنجه های بزرگ و محکمی هستند که اینکار را برایشان راحت خواهد کرد.

طول عمر سگ سرابی چقدر است؟

به توجه به سبک زندگی که این سگ ایرانی دارد طول عمری حدود ۱۲ تا ۱۷ سال دارد که نسبت به تعداد زیادی از نژاد های مختلف سگ خارجی بسیار زیاد می‌باشد. شروع بلوغ آن ها از چهار ماهگی به بعد است. سگ‌های سرابی در سنین بلوغ و بعد از بلوغ به سرعت رشد کرده و وزن آنها افزایش پیدا می‌کند. به همین دلیل این سگها نیاز فراوانی به تحرک دارند. عدم تحرک در این سگها میتواند مشکلاتی را برای آنها به وجود آورده و آزار دهنده باشد.  توجه داشته باشید که فعالیت و تحرک از ملزومات زندگی سگ های سرابی می‌باشد که در صورت عدم وجود تحرک باعث خشم و سستی این سگ می‌شوید که بعد از مدتی این سگ ممکن است دچار افسردگی و ضعف عضلانی شود.

خصوصیات فیزیکی و جسمانی

سگ سرابی سگی با ظاهری جدی، بزرگ، جثه قدرتمند و عضلانی، همراه با سری بزرگ و کمی‌خرطوم و پوست در زیر گردن و پوزه و آرواره های قدرتمند و دارای دندانهای بزرگ و خیلی محکم می‌باشد.

 پوست سگ همانند بسیاری از سگ های نگهبان و قدرتمند ضخیم و دولایه است، به گونه ای که لایه زیرین یک عایق دما در زمستان سرد و تابستان گرم  و لایه بیرونی آن یک عایق مقاوم در برابر آب و برف می‌باشد. وجود پوست ضخیم و دولایه باعث می‌شود تا در مبارزات با حیوانات وحشی و درنده خیلی آسیب نبیند و زخم های عمیقی برندارد. این پوشش پوستی به سگ سرابی اجازه می‌دهد که در شرایط آب و هوایی متفاوت مقاوم بوده و تعادل دمایی بدن خود را حفظ کند.

ظاهر و تیپ سگ سرابی شباهت بسیار زیادی به سگ کانگال (یک نژاد سگ بزرگ از کشور ترکیه) دارد. دلیل این شباهت به علت نزدیکی منطقه سراب به سیواس ترکیه می‌باشد که هر دو نژاد یک نوع سگ کوهستانی هستند.

در جنس نر ارتفاع سگ سرابی در حدود ۷۵ تا ۹۰ سانتی متر  و در سگ ماده ۷۰ تا ۸۵ سانتی متر می‌باشد. وزن این سگ ایرانی برای جنس نر حدود ۶۰ تا ۹۰ کیلو گرم و برای جنس ماده در حدود ۵۵ تا ۸۰ کیلوگرم می‌باشد.

شرایط نگهداری و تغذیه سگ سرابی

سگ سرابی به دلیل شرایط بدنی قوی و قدرتمند و همچنین رشد و زندگی در نواحی سرد و کوهستانی به تغییرات محیطی مقاوم است و می تواند در هر شرایطی زندگی کند ولی نگهداری از این حیوان مستلزم رعایت چند نکته اساسی از جمله جا و مکان نگهداری از آن هاست. از آنجایی که این نژاد از سگ ها خصلت مبارزه طلبی دارند وهمچنین درشت هیکل و بزرگ هستند اصلا برای زندگی در آپارتمان مناسب نبوده و هر روز برای تخلیه انرژی باید پیاده روی داشته باشند در غیر اینصورت دچار افسردگی و افزایش وزن می شوند.

تغذیه این نژاد از سگ ها باید با مواد غذایی با کیفیت بالا باشد. بهترین روش تغذیه توله سگ ها، تغذیه با شیر مادر است اگر شیر مادر در دسترس نبود می توان شیر خشک را جایگزین کرد. برای جلوگیری از مشکلات گوارشی و سینوسی هرگز برای تغذیه توله سگ ها از شیر گاو، شیر سرد یا فریز شده و ماست استفاده نکنید و همچنین برای جلوگیری از اختلال در رشد توله سگ ها از انجام کارهایی نظیر جفت گیری و مبارزه خوداری شود. برای تغذیه سگ سرابی بالغ از مواد غذایی مانند تخم مرغ، گوشت یا مرغ اب پز، سیب زمینی و هویج اب پز که برای رشد آنها بسیار مفید است و همچنین غذا های خشک که شامل کلسیم، فسفر، فیبر، پروتئین، روغن خام و مواد مغذی هستند، می توان استفاده کرد.

تغذیه، شرایط و محیط نگهداری این سگها روی قدرت و برتری آنها تاثیرات زیادی گذاشته و کسانی که به علوم نگهداری آن آگاه هستند همواره سگ های برتری را پرورش می‌دهند.

بیماری های سگ سرابی

سگ سرابی از جمله سالم ترین نژاد از سگ ها است و به خاطر ساختار محکم و اسکلت بندی قوی و استوار، درگیری اسکلتی و ساختاری مانند آنچه نژادهایی همچون ژرمن یا دوبرمن درگیر آن می‌شود را ندارد ولی عواملی همچون وزن بالای حیوان و فشاری که به مفصل آرنج آن وارد می شود، می تواند حیوان را دچار بیماری های التهابی مفصلی کند.

تعداد کمی بیماری و اختلال مانند دیسپلازی هیپ و آرنج، نفخ، چاقی در این نژاد نیز دیده شده است.

۶۰-۶۵ درصد از  سگ هایی که سنشان بالای ۶ سال شده است، برخی از علائم آرتروز که یک بیماری ناتوان کننده و دردناک در سگ هاست را نشان می دهد و می‌تواند به راحتی در شیوه زندگی و سلامت او‌ تاثیر بگذارد. به خاطر سرعت بالا در خوردن غذا و همچنین بلع مقدار زیاد هوا در حین غذا خوردن نیز این حیوان می‌تواند مستعد نفخ باشد.

بهتر است برای راحتی سگ خودمان حتما از یک شخص با تجربه و خبره و یا یک دامپزشک مشورت های لازم را بگیریم.

سوال های متداول

زادگاه سگ سرابی کجاست؟

سگ سرابی نژاد سگ‌های بزرگ جثه با اندامی درشت است که زادگاه اصلی آنان در مناطق شمال غربی سگ های ایران به ویژه شهرستان سراب ( آذربایجان شرقی ) است.

نام های دیگر سگ سرابی چیست؟

سگ های سرابی که نام نژادشان را از محل سکونتشان گرفته اند، با نام های مختلفی ازجمله ماستیف ایرانی، سگ چوپان ایرانی و پرشین ماستیف شناخته می شود این سگ ها اگر چه بیشتر در ایران سکونت دارند اما به نقاط دیگر جهان هم منتقل شده اند و به عنوان سگ های «IranianMastiff» و همین طور «Persian Shepherd» شناخته می شوند. «mastiff» به معنی سگ بزرگ با گوش ها و پوزه آویخته است. «Shepherd» هم به سگ گله گفته می شود.

دلایل محبوبیت نژاد سرابی چیست؟

قدرت جسمانی بالا، شجاعت و جسارت سگ سرابی موجب شده که یکی از محبوب ترین نژادها در میان سگ های ایرانی شناخته شود.

سگ های این نژاد بسیار هوشمند و باهوشی هستند ، بدن قدرتمند و عضلانی دارند، در نتیجه برای نگهبانی و حفاظت از مکان های بزرگ و ویلاها استفاده می شود. سگ های پرشین ماستیف به عنوان سگ چوپان نیز شناخته می شوند به دلیل این که پوست این سگ ها بسیار کلفت و ضخیم است و در مبارزه با حیوانات دیگر صدمه نمی بیند و زخمی نمی شوند. 

چرا از سگ سرابی وحشی و خطرناک یاد می کنند؟

سگ سرابی دارای ظاهری عضلانی و تراشیده با پنجه های پهن و بدون اضافه وزن می‌باشد و سر بزرگ، پنجه های قدرتمند، پاهای قوی و فک بزرگی که دارد، آن را به یکی از خطرناک ترین نژادهای سگ در ایران تبدیل کرده است.

از آنجایی که این سگ دارای دندان های تیز و فک بسیار قدرتمندی می باشد، از آن به عنوان یک سگ نگهبان، وحشی و خطرناک یاد می کنند.

همچنین اسکلت بندی و فیزیک بسیار مناسب و ساختار موزون عضلانی در این سگ باعث شده است تا بتواند به سرعت از خود عکس العمل نشان دهد. سگ سرابی علی رغم داشتن ظاهر وحشتناک و خشمناک دارای خلق و خویی آرام است و بی جهت پارس نمیکند و رفتار و عملکرد آن نسبت به موقعیت و شرایط می‌تواند تغییر کند، بگونه ای که در کنار مربی و صاحب خویش بسیار مودب و ساکت می‌باشد ولی زمانی که خطری آن و یا افراد آن خانه را تهدید کند، سگ سرابی بسیار خشن و بی ترس در مقابل آن خطر ایستادگی می‌کند.

سگ سرابی چه فرقی با سگ نژاد کنگال دارد؟

سگ سرابی و کانگال که در لیست قوی ترین نژادهای سگ قرار گرفته اند به دلیل موقعیت نزدیک جغرافیایی  تفاوت ‌های بسیاری ندارند و بسیاری از افراد بیان می ‌کنند که این دو سگ مانند هم هستند اما با این حال تفاوت هایی بین آنها وجود دارد که بیشترین آن ها ژنتیکی می باشد. از لحاظ ظاهری نیز سگ سرابی دارای جثه بزرگتری بوده، قوی تر و قدرتمندتر می باشد.